Jeżeli kiedykolwiek korzystałeś z narzędzi pomiarowych, to z pewnością wiesz, że można podzielić je na dwie grupy, a mianowicie wzorce miar i przyrządy pomiarowe. Do pierwszych zalicza się właśnie narzędzia, które odtwarzają znaną wartość danej wielkości, np. przymiar kreskowy lub odważniki, a także płytki wzorcowe, szczelinomierze, kątowniki, wałeczki pomiarowe oraz promieniomierze. Jeśli chcesz wiedzieć czym dokładnie jest promieniomierz, oraz do czego się go używa, zapoznaj się z przygotowanymi na ten temat informacjami.
Promieniomierz – definicja
Promieniomierz – co to jest? To przyrząd pomiarowy w postaci wzornika, który wykorzystuje się do pomiaru promieni zaokrągleń. Jak sprawdza się zaokrąglenia? Otóż nie jest to skomplikowana czynność, bowiem wystarczy jedynie przymierzać kolejne wzorniki do takiego momentu, w którym konkretny będzie dokładnie przylegał do danego zaokrąglenia. Podczas dokonywania pomiarów za pomocą promieniomierza wyznacza się taki parametr jak odchyłka promienia każdego łuku kołowego z zestawu. Wyróżnić można trzy najpopularniejsze zestawy promieniomierzy, a są to wzorce łuków kołowych MWKc1, MWKc2 i MWKc3, które posiadają zakres pomiarowy 1-7 mm, 7,5-15 mm oraz 15,5-25 mm, a także zawierają kolejno po 17,16, a także 15 wzorców wypukłych i wklęsłych.
Tak przedstawia się definicja promieniomierza, natomiast warto wiedzieć, że do pomiarów krzywizn sfer częściej stosowany jest sferometr. Jest to przyrząd, który składa się metalowej podstawy i zegarowego czujnika mikrometrycznego lub śruby mikrometrycznej. Aby wyzerować sferometr, należy użyć śruby umożliwiającej swobodny przesuw czujnika.
Do czego służy promieniomierz?
Praca z niektórymi materiałami wymaga ich dokładnego i precyzyjnego odmierzenia. Robi się to między innymi po to, aby wszystkie elementy całości były ze sobą zgodne. Niedopasowane części często są powodem awarii lub uszkodzeń, a także wpływają na to, czy dany przedmiot będzie w stanie spełniać swoją funkcję. Do wykonywania pomiarów używa się różnego rodzaju narzędzi, które są do tego przeznaczone, np. do sprawdzania płaskości niewielkich powierzchni stosuje się liniały krawędziowe dobierane w zależności od tego, jaką wielkość ma dana powierzchnia.
Bardzo często wzorniki stosowane w warsztatach produkcyjnych i laboratoriach stanowią także kątowniki. Przyrządy te, jak sama nazwa wskazuje, służą do sprawdzania kątów prostych. Jeżeli chcesz zmierzyć kąt prosty zewnętrzny, to musisz przyłożyć kątownik wewnętrznymi bokami ramion do obrobionych powierzchni przedmiotu i sprawdzić wielkość szczeliny świetlnej – odwrotnie postępuje się w sytuacji, kiedy do sprawdzenia pozostaje kąt wewnętrzny.
Zatem do czego służy promieniomierz? Bywają sytuacje, w których zachodzi potrzeba zmierzenia czegoś, czego wymiarów nie da się określić przy użyciu prostych narzędzi pomiarowych, dlatego w wielu pracowniach używa się takiego przyrządu, jakim jest promieniomierz. To narzędzie, które bardzo ułatwia pracę, ponieważ pozwala na dokonywanie dokładnych pomiarów, a jego użycie jest niezwykle łatwe. Ten wzorzec miary wykorzystuje się do sprawdzania promieni zaokrągleń wypukłych i wklęsłych.
Na rynku nabyć można komplety promieniomierzy, których zakres pomiarowy jest dokładnie określony – dlatego istnieje możliwość zakupienia dokładnie takiego zestawu, jaki będzie potrzebny do dokonywania pomiarów. W skład każdego kompletu wchodzą płytki o różnych promieniach zaokrąglenia, a każda z nich posiada widoczną wartość. Pomiarów dokonuje się poprzez przykładanie kolejnych płytek aż do momentu, w którym znajdzie się taki wzornik, który będzie idealnie pasował lub do czasu, gdy dobierze się dwa graniczne egzemplarze. Jak pobrać miarę z dwóch wzorników? W takiej sytuacji płytka z większym promieniem wykazuje szczelinę na zewnątrz wzornika, natomiast ta z mniejszym promieniem szczelinę w środku.